Einvherfugrein úr Fréttabl.

Ég rakst á þetta í Fréttablaðinnu í gær 25 sept.Læt greinina fylgja með  vonandi er það ekki ritstuldur.

Út úr einhverfunni

 

Dagana 29 sept. til 2 okt mun Daninn Stanley Rosenberg  halda námskeið hjá Félagi hofuðbeina-og spjaldhryggjajafnara um aðferðir til að hjálpa einhverfum úr innilokun sinni og koma þeim til félagslegrar virkni.

Gunnar Gunnarsson sálfræðingur hefur sérhæft sig í höfuðbeina-og spjaldhryggsjöfnun og unnið við fagið samhliða sálfræðinni í tíu ár. Hann segir Rosenberg telja að svipaðar streitutengdar,liffræðilegar forsendur geti legið að baki einhverfu,þunglyndi og öðru firrtu ástandi.

"Stanley vill ekki meina að einhverfa sé meðfædd heldur verði hún langoftast til við eitthvert áfall hvort sem er fyrir fæðingu, í fæðingu eða eftir fæðingu og  telur hann jafnvel að bólusetningar geti valdið því að  börn hvökkvi svona inn í sig."segir Gunnar og bætir því við að það sama geti gerst þegar fullorðnir verði fyrir áfalli."Þá getur fólk hrokkið svona inn í sig með þeim afleiðingum að það hættir að geta tjáð sig en það er yfirleitt kennt við mjög djúpt þunglyndi".

Gunnar segir aðferðina til að losa fólk út úr þessu ástandi nást með höfuðbeina-og spjaldhryggsjöfnun."Aðferðin byggist á því að virkja á ný höfuðtaugarnar sem stjórna heyrn,sjón andlitsvöðvum,tungu og fleiru til að opna fyrir samskipti á ný."segir Gunnar og nefnir dæmi drengin William sem hefur náð sér ótrúlega vel af einhverfu."Þótt maður geti aðeins merkt að hann´sé stirður í tali þá er hann í framhaldsmenntun og á kærustu þannig að hann er farinn að lifa lífinu."Námskeiðið er ölli, opið en Gunnar segir þá ganga fyrir sem hafa lært höfuðbeina- og spjaldhryggjajöfnun. Nánari upplýsingar má finna á vefsíðunni  www.cranio.cc

þetta skrifar [e-mail].

Ég vona að enginn verði fúll þó ég hafi þetta upp úr fréttablaðinu ,fannst þetta bara svo athyglsivert þarna er kominn enn ein kenningin um einhverfu og hver segir að hún geti ekki verið´rétt alla vegna skaðar það engann að prufa þessa aðferð ,því ég hef bara góða reynslu að höfuðbeina -og spjaldhryggjajöfnun  og reynum við ekki flest til að gera börnunum okkar lífið auðveldara ,ef von er um að þeim líði þó ekki nema aðeins betur .gaman væri að fá aðeins umræðu um þetta.

Elvar

Hver getur ýmindað sér að manni geti þótt svona rosalega vænt um þegar einhverfi drengurinn sinn fer til  vina sinna í heimsókn,þó svo að hann endist ekki lengi ,bað um að sækja sig eftir klukkutíma.

Ég spurði  viltu ekki bara fá að hringja þegar þú vilt koma heim ,jú það þótti honum nokkuð sniðugt.og viti menn það leið rúmur klukkutími áður en hann hringdi, og bara af því að vinur hans þurfti að fara til læknis.En annað er svo leiðinlegra ,við erum búin að fá nýja nágranna og nú þegar skólinn byrjaði þá fannst drengnum sem er nýfluttur sniðugt að gera grín að Elvari og hrinda ,þeir hafa aldrei kynnst kannski sést í skólanum, og nokkrum dögum síðar hjólaði hann fram úr þeim bræðrum á leið í skólan og frussaði framan í Elvar,þetta særir ,en Elvar tekur þessu með mestu rósemd,"hann var bara að stríða mér í þetta sinn" sagði hann.Enda vanur ýmsu á leið í og úr skólanum,oft komið grátandi eða þeir náðu mér ekki í þetta sinn.

Hvernig fara krakkar að því að sirka út einhvern sem er ekki eins og aðrir en eru samt ekkert að kássast í öðrum krökkum.

En þegar á heildina er litið höfum við verið heppin með strákinn okkar,rólegur og duglegur og gengur frábærlega í námi margir hafa það verr en við ,en hvernig á maður að útskýra fyrir dreng að hann sé með ódæmigerðaeinhverfu þegar maður skilur kannski ekki alveg sjálfur hvað er í gangi? meira seinna.

Bæklingur um systkinasmiðjuna

Fyrir hvern er systkinasmiðjan?

Systkynasmiðjan er fyrir krakka á aldrinum 8-14 ára sem eiga það sameiginlegt að eiga systkini með sérþarfir. Á námskeiðunum er börnunum skipt í hópa eftir aldri. Í hverjum hópi 6-10 börn með tveimur til þremur leiðbeinendum.

Þáttaka á námskeiðum systkynasmiðjunar.

• gefur börnum aukið sjálfstaust.
• gerir þau betur í stakk búin að takast á við sterkar tilfinningar eins og reiði.vonbrigði og sektarkennd.
• leiðir til þess að börnin fái aukna vitund um veikindi eða fötllun systkina sinna og þarfir.
• kynnir þau fyrir öðrum börnum í svipuðum aðstæðum og þau heyra að þau eru ekki ein með upplifanir sínar.
•  leiðir til betri samskipta innan fjölskyldunnar og meðal vina.
• gerir bprnin sáttari við hllutskipti sitt.

Hvað gerum við í systkingsmiðjunni.

Í Systkinasmiðjunni vinnum við fyrst og fremst út frá fyrrgreindum markmiðum. Við leysum saman ýms verkefni. Ræðum um stöðu okkar innan fjölskyldunnar,skólans og meðal vina. Við ræðum um hvernig við leysum úr erfiðleikum sem verða á vegi okkar. meðal annars vegna systkyna okkar og margt fleirra. Þessa þætti nálgumst við meðal annarra í gegnum ýmsa skemmtilega leiki og reynum að fá til liðs við okkar ýmsa aðila sem hafa kynnst þessu af eigin raun. Það sem skiptir meginmáli er að hvert og eitt barn fái að njóta sín sem best og tjái sig á þann hátt sem því hentar best.

Námskeið Systkinasmiðjunnar eru ekki hugsuð sem meðferðarúrræði fyrir börn sem eiga í erfiðleikum heldur fyrst og fremst til að hjálpa börnum að tjá sig um reynslu og upplifun sína af því að eiga systkini með sérþarfir.

Námskeið systkinasmiðjunnar?

Námskeið systkinasmiðunnar eru misjafnlega löng allt frá helgarnámskeiðum upp í 10 vikna námskeið.Á landsbyggðinni eru haldin helgarnámskeið. þ.e. frá föstudegi til sunnudags..

Systkinasmiðjan .

[e-mail]

www.verumsaman.is.

Úthlíð 6 105 Reykjavík.

Markmið systkinasmiðnar eru að:

• Veita systkinum barna með sérþarfir tækifæri til að hitta önnur systkini í skipulögðu og skemmtilegu umhvefi.
• veita börnum tækifæri til að ræða vð jafnaldra sína á jákvæðan hátt um margt sem tengist því að eiga systkini með sérþarfir.
• Veita börnunum innsýn í það hvernig megi takast á við þær margbreytilegu aðstæður sem fylgja því að eiga systkini með sérþarfir.
• Veita börnunum tækifæri til að læra meira um fötlun eða veikindi systkina sinna.

veita foreldrum og fagfólki tækifæri til að kynnast því hvernig það er í raun og veru að alast upp með fötluðu eða veiku systkini.þ.e. þeirri sérstöku áskorun að alast upp við slíkar aðstæður.

Ég fékk þennan bækling fyrir svolitlu síðan og læt hann fylgja hér með, fékk fyrir spurn um rannsóknir á hvernig systkinum barna með sérþarfir bregðast við fötlun systkina sinna.Nú á ég eftir að leita að þessum rannsóknum um félagslegri færni þessa barna . 'Eg veit að það hafa verið skrifaðar margar greinar í morgunblaðið um einhverfu og skyld efni en maður verður að kaupa þessar greinar.það var í síðustu viku mjög gott viðtal við foreldra einhverfra drengja og hvernig þau breyttu matarræði þeirra sem hjálpaði þeim mikið.ÉG skrifa meira seinna.

 

þarfir systkina barna með sérþarfir.

Nú ætla ég aðeins að koma inn á systkyni barna með sérþarfir í Reykjavík er starfrækt systkynasmiðjan og þar eru systkinni barna með sérþarfir sem fá að njóta sín og fá fræðslu , ég sá á netinu grein og fékk líka bækling frá þeim sem ég ætla að setja hérna okkur til fróðleiks.

Reynsluheimur barna er misjafn eftir aldri og enn erfiðara að átta sig á reynslu systkina barna með sérþarfir. hér eru hjálplegar vísbendingar og góð ráð fyrir foreldra.

Þarfir systkina.

-Hjálplegar upplýysingar til foreldra.

Atriði sem hafa ber í huga varðandi þroskastig barnsins:

Hvað segir þú....

1. Barn á forskólaaldri (yngri en 6 ára).Börn á þessum aldri eru ekki fær um að tjá tilfinningar sínar að ráði og eru því líkleg til að tjá tilfinningar sínar með gjörum.Þau eru ekki fær um að skilja sérstakar þarfir fatlaða systkini síns, en þau munu taka eftir að fatlaða systkinið er öðruvísi og munu reyna að kenna því sitt af hverju. Börn á þesum aldri eru líkleg til að taka systkini sínu eins og það er af því að þau hafa ekkilært að dæma, og tilfinningar gagnvart fatlaða systkininu munu tengjast "normal" systkina samskiptum.
2. Barn á grunnskólaaldri (6-12).Börn á þessum aldri eru farin að sækja reynslu út fyrir heimilið og ´gera sér grein fyrir mismun á fólki.Þau eru fær um að skilja skilgreiningu og skýringu á fötlun systkini síns, svo lengi sem það er skýrt fyrir þeim á máli sem þau skilja. Þau geta haft áhyggjur af því að fötlun sé smitandi eða að eitthvað sé að þeim líka.Þau geta líka haft sektarkennd yfir því að hafa neikvæðar hugsanir eða tilfinningar gagnvart fatlaða systkininu. jafnframt því að hafa sektarkennd yfir því að vera systkinið sem ekki er fatlað. Dæmigerð vörn barna á þessum aldri er að verða OF hjálplegur og þæg eða að verða óþæg til þess að fá athygli frá foreldrum sínum. Á þessum aldri munu þessisystkini hafa ósamkvæmar tilfinningar gagnvart fatlaða systkininu. Þetta gerist líka í samskiptum systkyna sem ekki eru fötlluð.
3. Barn á unglingsaldri(13-17).Unglingar hafa hæfileika til að skilja flóknari útskýringar á fötlun systkini síns. Þau gætu spurt ögrandi spurninga um smáatriði. Eitt af hlutverkum þess að vera unglingur er að finna sjálfan sig utan fjölskyldunar. Á sama tíma er mikilvægt að fylgja jafniningjahópum. Börn á þessum aldri skammast sín oft gagnvart kunningjahópnum fyrir að eiga fatlað systkini. Þau geta átt í innri baráttu við eigið sjálfstæði frá fjölskyldu og viðhalda sambandi við fatlaða systkinið. Þau gætu sýnt gremju gagnvart ábyrð og kröfum og þau gætu farið að hafa áhuggjur af framtíð fatlaða systkinisins.

 

Nokkur góð ráð.

A. fræddu börnin þín.

• Veittu barninu upplýsingar um það hvernig fatlaða systkinið er athugað, greint og meðhöndlað.
• Börnin verða að vita hver fötlunin er og hverju má búast við.
• Útskýrðu styrki og veikleika fatlaða barnsins.
• Segðu frá leiðum til að eiga samskipti við fatlaða systkinið.
• Segðu frá leiðum til að hjálpa með fatlaða systkið.s

B. Hafðu jafnvægi á tímanum sem´þú eyðir með börnunum.

• Hvettu barnið til að hafa sérstök áhugamál.
• Takið þátt í athöfnum með hinum börnunum fyrir utan heim fatlaða barnsins.
• taktu eftir styrkjum og afrekum hinna barnnana.

C;Opnar umræður.

• Gefið  tækifæri fæyrir opnar umræður um jákvæðar og neikvæðar tilfinningar innan fjölslyldunar.
• Umræður um leiðir til að glíma við atriði sem valda álagi eins og samskipti vð vini og annað fólk og ófyrirsérða breytingar innan fjölskyldunar, aukin ábyrð heia fyrir.

D.Systkinahópar -Systkynasmiðjan.

• Þáttaka í systkinahóopum gerir börnunum kleift að hitta aðra sem eru í sömu aðstæðum.
• Systkinahópurinn veitir börnum tækifæti til að ræða tilfinningar sem getur verið erfitt að tala um innan fjölskyldunar.

Varúðarmerki.

A. Þunglyndi.

• Breytingar á svefnvenjum barnsins.
• Breyting á matarvenjum barnsins.
• Tilfinning fyrir hjálparleysi/vonleysi
• Stöðugur pirringur
• Tala um að meiða sjálfan sig ( Ég vildi að ég væri dauð/ur)
• erfiðleikar með að taka ákvarðanir eða einbeita sér.
• Skortur á áhuga og ánæju af athöfnum,
• Félagsleg einangrun
• Léleg sjálfsvirðing.

B.Kvíði.

• 'Ohóflegaa áhyggjur
• Aukið úthald án sjáanlegs tilgangs
• Grætur við minniháttar skapraun
• Á erfitt með að skilja við foreldrana
• Svernvandamál eða breyting á svefnvenjum
• Breytingar á matarvenjum
• Skólafælni
• Áhyggjur af heilsu fjölskyldumeðlima.
• Líkamlegvandamál(t.s. magaverkir og höfuðverkuir)
• Fullkomnunarárátta.

Ef barnið sýnir mörg þessara einkenna í tiltekinn tíma(2vikur eða meira)er ráðlagt að ræða það við lækni barnsins , sálfræðing eða annað fagfólk.

Tækifæri fyrir systkini fatlaðra.

Rannsóknir hafa sýnt að systkini fatlaðra sýna meiri þroska en systkini sem ekki eiga fötluð systkini. Þau standa jafnöldrum oft framar í félagslegri hæfni, hugmyndum um sjálfan sig ,innsæi, umburðarlyndi og fordómaleysi,stolti og hollustu.

Þroski.

Systkini fatlaðra eru oft þroskaðri en jafnaldrar.Síðan systir fæddist hefur fjölskyldan þurft að sinna saman eins og ein heild .Mér finnst gott að vera hluti af þessari heild(Heiðrún 14ára).

Félagsleg færni.

Rannsóknir á félagsfærni ( að lynda við annað fólk) hafa sýnt að systkini fatlaðra sýna frekar jákvæða félagslega hegðun en jafnaldrar sínir.

Þegar ég fer með mömmu til læknis bróðurs míns spir ég alltaf spurninga um einhverfu.(Bragi 11ára)

Innsæi.

Systkinum er gerið tækifæri til að skilja "stöðu mannssins"Þau lenda í aðstæðum sem valda þv´li að þau íhuga og virða aðstæður annarra og þá æfileika, færni og betri aðstöðu sem aðrir taka sem sjálfsagðan hlut.

Þó að systir mín geti ekkið talað þá veit ég að hún hugsar. Hún sýnir okkur það með augunum. Fólk getur talað og hugsað á ýmsa vegu. Maður þarf ekki að nota munninn til  þess ( maría 10 ára).

Umburðarlyndi.

Sýnt hefur verið fram á að systkini fatlaðra eru umburðarlyndari gagnvart mismun manna á milli. Þau eru f ordómalausari en aðrir af því að þau hafa verið vitni af fordómum gagnvart systkynum sínum.Það á að kokma fram við fólk með fötlun eins og annað fólk. Það er fólk´líka (Embla 9ára)

Stolt.

Systkini fatlaðra tala um hversu stolt þau eru af systkinum sínum.Þau monta sig af afrekum þeirra. Þau tala´líka um hversu stolt þau eru af því hvernig fjölskyldan hefur tekist á við áskoranir.

Bróðir minn sagði okkur hver væri uppáhaldsliturinn hans í dag. Þetta voru hans fyrstu orð. Nú vitum við það (Katrín 10ára).

Hollusta.

Systkynum fatlaðra sýna oft ótrúlega hollustu gagnvart fatlaða systkini sínu. Þó að systkini geti rifist og slegist eins og hundur og köttur heima, þá verja þau fatlaða systkini sitt öfluglega utan heimilis. Systkini geta einnig sýnt mikla hollustu gagnvart fjölskyldunni í heild sinni

Ég verð mjög reiðiur þegar krakkarnir gera grín að systur minni.

Ég get gert grín af henni ekki þau.

Þau særa tilfinningar hennar, ég stríði henni bara

Ég segi þeim alltaf að láta hana í friði ( júlíus 8 ára).

http://www.verumsaman.is/foreldrar.htm

tekið upp af netinu 29.9.2005

 

 

 

einhverfa framald.

Eflið skilning á félagslegum samskiptum.

*Nemandinn á erfitt með að ráða við nýjar og flóknar félagslegar að seæður vegna þess að hann þarf að túlka rétt og samtímis ótal margar visbendingar. Til þess að geta skilið til fulls bæði orðræður og önnur tjáskipti og brugðist við á viðeigandi hátt, þarf nemandinn að átta sig á félagslegum víbendingum.

• Notið myndir, kvikmyndir og hlutverkaleiki til að kenna nemendum að túlka þýðingar og miklar félagslegar vísbendingar og tilfinningar.
• Látið nemandann spá í tilfinningar sem hann hefur upplifað nýlega.
• Látið  nemandann ræða tilfinningar sem bekkjarfélagi lætur í ljós á staðnum sem atburðurinn á sér stað.
• Biðjið nemandann að segja hvaða tilfinningar búi að baki orðum félaga hans með  því að finna vísbendingar sem koma fram í máli hans(raddblæ,orðaval).
• Kennið nemandanum að  þekkja og túlka líkamstjáningu annarra(handahreyfingar,líkamsstöðu,svipbrigði) til þess að hann skilji hvernig félagar hans taka því sem hann segir eða gerir.
• Fáið nemandann til að komast að því hvernig öðrum líður með því að spyrja þá.
• 'Utskýrið hvernig nemandinn getur ályktað um tilfinningar annarra út frá eigin tilfinningum.
• Látið nemandann hugleiða hvernig honum líður eftir að hafa verið með vini sínum.

 Hvetjið til skilnings á orðaskiptum.

• Hjálpið nemandanum að skilja líkingarmál(slangur)sem félagarnir nota.
• Látið nemandann biðja um útskýringar þegar hann hefur fengið ónógar eða óljósar upplýsingar.

Eflið félagslega tjáningu.

• Hvetjið nemandann til að ná augnsambandi við þann sem hann ræðir við.
• Margir nemendur með taugarröskun örvast um of við að horfast í augu við aðra.Þeir geta ekki hlustað á einhvern og haldið augnsambandi við hann um leið.
• Ef augnsambandið veldur nemandanum óróa sýnið honum þá hvernig hægt er að þykjast halda augnsambandi með  því að hofra á svæðið umhverfis augun (ennið, nefið).
• Kennið nemandanum að halda eðlilegu hljómfalli og raddstyrk þegar hann talar við aðra(tala ekki of hratt/of hægt, of hátt/ of lágt.).
•  Segið nemandanum afdráttarlaust hvernig hann hefur staðið sig án þess að dæma hann  .Bendingar, sem kennari og nemandi hafa áður komið sér saman um, koma hér  að góðu gagni.
• Biðjið nemandann að anda rólega á meðan hann leitar að réttum orðum fremur en gefa frá sér merkingarlaus hljóð.
• Kennið nemandanum að draga við sig að svara þegar þess gerist þörf.(Má ég aðeins hugsa mig um?;;)
• Kennið nemandunum að nota orðfæri sem hæfir aldri hans.
• Kennið nemandanum að nota líkingarmál ( slangur) eins og félagarnir nota.
• Kennið nemandanum að nota slangur aðeins þegar hann talar við félagana en ekki við fullorðna. *Sýnið nemandanam mismuninn á viðeigandi orðfæri heima og í skóla.
• kennið nemandanum að tala af virðingu við aðra.
• Skilgreinið virðingu og hvers vegna hún skiptir máli.
• Kennið nemandanum að þakka félaga sínum fyrir sig.
• Kennið nemandanum að hrósa félaga sínum.
• Kennið nemandanum hvernig hann getur sýnt öðurm stuðning.
• Kennið nemandanum hvernig hann getur látið tilfinningarnar sínar í  ljós með orðum (reið/ur).
• dopur/dapur, glöð/glaður, hrædd/ur.
• Látið nemandan byrja setningar með því að segja, Mér líður____________"eða segja hvernig honum líður í stað þess að spyrja  hvað hann er að hugsa.
• Dæmið um hvort áhrifin af orðum nemandans eru í samræmi við tilfinningarnar sem hann er að lýsa. Látið nemandann vita af því ef svo er ekki.
• Kennið nemandu-anum að koma rökréttu lagi á samskipti sín við aðra.
• Kennið nemandanum aðferðir við skiplulagningu.Byrjið með því að láta nemandann segja til um hvaða uppplýsingar skipta mestu máli, hverjar næstmestu máli og svo framvegis.
• Hjálpið nemandanum að öðlast skilning á hugtökum sem notuð eru til að segja til um tímaröð(fyrst, næst eða fyrsta, annað þriðja") Látið nemandann æfa sig með því að segja félaga sínum frá kvikmynd með að nota þessi orð..

Nú geri ég hlé  á þessari grein það eru þrjár blaðsíður eftir svo þetta verður framhald hjá mér á næstunni.

Það eru til margir bæklingar sem hægt er að nálgast um einhverfu,en svo  má ekki gleyma systkynum þess einhverfa þau eru oft útundan eða skilja bara ekki af hverju systir eða bróðir eru svona og oft eru félagar þeirra ragir við einhverfa systkinið og vita ekki hvernig þeir eiga að koma framm ..

 

 

Félagleg færni Einhverfa

.Grein sem mér áskornaðist.

Hér er smá lýsing einhverfs 12 ára barns Kyle.

Einmanna:

Hef engan til að tala við

Enginn vill leika við mig.

Að tala við ömmu og afa í síma langt í burtu.

Að vera með krökkum  sem gera grín að manni.

Að eiga enga vini.

Að vera ekki boðið í afmæli.

Þegar fólk vill ekkert með mann hafa.

Krakkarnir benda á mann og gera grín að miskökum mans og klaufaskap.

Það er að vera einmana!!!!

KVÖL!!!!!!!!

Nemendur með taugaröskun eiga oft efritt með að hegða sér á viðeigandi hátt í samræmi við aldur sinn. Erfiðleikar við að rækta og halda sambandi við aðra stafa af því að þeir geta ekki:

.Tjáð hugmyndir og tilfinningar.

Skilið og brugðist við hugmyndum og tilfinningum annarra.

Vegið og metið afleiðingar áður en þeir taka til máls eða gera eitthvað.æ

Aðlagað sig nýjum og óvæntum aðstæðum.

Komið með nýstárlegar lausnir á erfiðum málum.+

Séð hvaða áhrif hegðun þeirra hefur á aðra.

Aðlagað viðbrögð sín nýjum aðstæðum.

Þar sem þessir nemendur eru oft ekki með á nótunum, eru bráðir í skapi, hvatvísir og haga sér illa í hópi vilja félagarnir oft ekki hafa þá með. Hætt er við að sjálfsmat  nemanda sem svo er ásatt um bíði hnekki og að upp komi sálræn vandamál í kjölfar sífelldra vonbrigða í mennlegum samskiptum. Kvíði, flótti, einangrun og þunglyndi eru áberandi.

*Þegar ráðgert er að koma til móts við nemandann er rétt að hafa í huga að aldur hans með tilliti til vitsmunaþroska, hegðurnar og tilfinningaþroska er um tveir þriiðju-af því sem raunverulegur aldur segir til um. Til að mynda hagar 12 ára barn með taugaröskun sér oft á við 8 ára barn.

Þjálfun í félagsfærni er nauðsinleg

Leggið til að nemandi gangist undir sjón og heyrnarmælingu. Nemandi sem sér eða heyrir illa getur ekki notfært sér vísbendingar í formi mynda eða hljóða.

Gangið úr skugga um hvort lyfjagjöf er eins og bert verður á kosið og lyfin tiltæk þegar á þaarf að halda hvar og hvenær sem er, svo sem heima,í skóla og á íþróttaviðburðum.(innskot. ekki eru nærri allir sem þurfa lyf og eru mjög meðfærilegir).

*Svvo virðist sem meia beri á ýmiss konar áhættuhegðun hjá unglingum með taugaröskun sem þurfa á lyfjagjöf að halda og taka ekki lyfin, við óformlegar aðstæður (til dæmis í boðim eða á rúntinum á laugardagskvöldum.)

*Leggið til að nemandinn læri og þjálfist í félagslegri færni í félagsmótunarhópi.

*Hópefli er langbesti vettvangur til þess að þjálfa viðeigandi félagsleg færni.Hópeflið verður að vera viðvarandi, ekki tímabundið. Það ætti að vera undir stjórn sérþjálfaðs starfsmanns í náinni samvinnu við reyndan og sér menntaðan kennara sem veit hvernig hægt er að kenna hagnýtar aðferðir til að takast á við það sem úrskeiðis fer´í félagslegri færni.

Kennið félagsfærni

Til þess að hægt sé að búast við að nemandi hagi sér á viðeigandi hátt í félagslegum samskiptum verður að kenna honum hvernig á að fara að æfa færniþættina til að áángur náist.

*Stundum hefur nemandi lært hvernig hann á að haga sér, en getur ekki beitt þekkingu sinni.

Ræktið meðvitund um eigin tilfinningar.

*Takmarkið hin óteljandi hugtök yfir tilfinningar við fjögur lýsingarorð sem tjá meginntilfiningar.reið-ur, döpur/dapur,glöð/glaður,og hrædd-ur. Kennið nemandanum að nota þessi orð til að átta sig á tilfinningum sínum og greina þær.

*Biðjið nemandann að segja frá einhverjum liðnum atburðum þegar hann upplifði sérstaka tilfinningu. Notið þessi dæmi til að nemandinn geti áttað sig á tilfinningum sínum við aðrar aðstæður.

*Spyrjið nemandann hvort ímynd hans sé jákvæð í augum  bekkjafélaganna.

*Biðjið nemandann að leggja mat á og segja frá því hvaða persónueinkenni séu viðeigandi og hver ekki .Hjálpið nemandanum til að sigrast á óæskilegum persónueinkennum.

*Stingið upp á því  að nemandinn biðji einhvern fullorðin sem hann treystir að benda sér á atferli sem fer fyrir brjóstið á viðmælandanum.

Hér ætla ég að gera hlé á greininni hún er dálítið löng en þetta kemur seinna og líka nóg að hugsa um þetta  í bili það eru margar svona greinar og handbækur sem við sem eigum einhverf börn og börn með skyldar raskanir geta fengið maður er bara ekki nógu duglegur að finna þær.En umfram allt þá þarf almenningur að fá skýra mynd af einhverfunni sem er mjög einstaklingsbundin, t.d. sonur minn er með ódæmigerðaeinhverfu og röskun á tilfinninga og félagslegasviðinu, en ég er svo heppin að eg má alveg faðma hann og knúsa hann ýtir manni ekki frá sér , og honum gengur mjög vel í náminu, þó að félagslega hliðin gæti verið betri, en hann á góða bekkjafélaga og yndislegan kennara og aðstoðarkonu sem fylgir honum að mestu  í skólanum. En heima vill hann ekki fara út því að oftast verður hann fyrir aðkasti annara barna í hverfinu en samt eru það ekki allir sem betur fer , en krakkarni hafa kannski ekki skilning á hans fötlun,í þeirra augum er hann bara skrítin og snöggur að verða reiður og sár. En í sundfélaginu gengur allt betur og krakkarnir þar eru farnir að koma betur fram við hann enda er útskýrt fyrir þeim af þjálfaranum hverngi Elvar er og guð´sé lof  þetta eru svo yndislegir krakkar að  þau segja ef eitthvað er æ þetta er nú bara hann Elvar og snúa sér að öðru.Sum eru nú samt svolítið rög við hann vita ekki hvernig á að koma framm við hann en læra það fljótlega. Og í vetur hefur allt gengið vel.Skrifa restina að greininni seinna svo eins og í góðri sögu þá segi ég framhald:

Bækur og tenglar fyrir einhverfu

Fyrst er að nefna Afmælisrit 20ára umsjónafélags einhverfa ,sem gefur mjög mörg svör og góðar greinar.

Menntamálaráðuneitið. Erna Arnardóttir deildarsérfræðingur í menntamálaráðuneytinu. Samalamanca yfirýsingin og menntamállaáætlun um aðgerðir vegna nemanda með sérþafrir.

Heiðrún Sverrisdóttir leikskólafulltrúi í Hafnafirði. Samnýting sérfræðiþjónustu leikskóla og grunnskóla .httl://www.sjr.is/interpro/mrn/mrn/.pager/upplýsingar-sertarfir-is(gæti verið eitthvað aðein vitlaust skrifað slóðin fann ekki upprunalega blaðið mitt.

Skyn og Hreyfiþroski (Hugmyndafræði). Guðrún Árnadóttir iðjuþjálfi,(bók.)

Umsjónafélag Einhverfra

http://www.hi.is/pub/yn/verkefni/einhverf/ein.htm

Atferkismeðferð á Íslandi fyrir börn með einhverfu og skyldar þroskaraskanir.

http://www.itn.is/ulmsón/atfmot.htm

Dortor.is

Pistlar;Einhverfa

Edvald Sæmundsen,sálfræðingur og sérfræðingur í fötlun

htt://www.doktor.is/grein/efni

 

Kennslufræðileg aðlögun grein sem ég fann á netinu.

Hvernig skilur fólk sem er öðruvísi :Eftir Brad Rand,þýðandi Erna Halldórsdóttir.hægt að finna á netinu.

Svo er hægt að finna á netinu ýmsar tengla og slóðir, hér eru nokkrir sem ég fann.

Austism-Primer_Twenty quistons and Ansvwers.http://www.unc.edu/depts/teacch/20ques.htm

Hér er að finna nokkra staði sem hægt er að  fá upplýsingar, svo er hægt að fá greinar keyptar hjá morgunblaðinu á netinu um einhverfu.

Svo er hægt að fá greinar og rit hjá umsjónafélagi einhverfa hér eru nokkur:

Einhverfa bak við tjöldin(J.G.T. van Dalen:) Eftir einhverfan mann, innsýn hvernig einhverfur sér lífið.

Þjálfun Fagfólks og (foreldra), með ferð einhverfu eftir  .Theo Peeters.

Að hreyfa sig og hjúfra( 2002)eftir Þórunni Þórodds sjúkraþjálfara.

http://www.netdoktor.is/grein/efni

Einhverfa Meðferðarúrræði Dagný Erla Vilbergsdóttir

http://www.hi.is/pub/gab/yn/verkefni/h97/einhverfa 1meðferð Htm

Skyntruflanir hjá einhvefum og meðferð við þeim Dokror.is

EInhverfa (2002) Evald Sæmundsen sálfr. og sérfr´ðingur í fötlun.Doktor.is

Atferlisþjálfun í afmælisriti 20ára Umsjónafélag einhverfra

Gráasvæðið (afmælisritið)

Helstu réttindi og úrræði sjá greiningar-og ráðgjafastöð ríkisins þetta ættu allir að kynna sér ,því að ekki er alltaf á hreinu hvaða réttindi börnin okkar eiga.

ódæmigerð einhverfa grein ú afmælisriti umsjónafélags einhv.

'I þennan greinafókk falla þau tilvik sem uppfylla að hluta, en ekki að ölllu leyti þau silyrði sem gilda um greiningu einhverfu.Einhverfan getur erið ódæmigerð að tvennu leyti:annars vegar hvað varðar einkenni, en hinsvegar í byrjunaraldri. Í fyrra tilvikinu eru til staðaar umtalsvserður f´öldi einkenna án þess þó að fullnægja algerlega greiningarskilyrðum einhverfu um heildarfjölda einkenna eða lámarksfjölda á hverju hinna þriggja einkennasviða. Þá getur einhverfan einnig verið ódæmigerð hvað snertir byrjunaraldur, þ.e. að ekki séu komin fram marktæk frávik fyrir 36 mánaða aldur. Þegar um er að ræða einhverfu sem er ódæmigerð út frá einkennum má almennt segja að ástandið sé að öðru jöfnu vægara en einhverfa, einkennin a.m.k. færri. Yfirleitt þarf þó að gera ráð fyrir að einstaklingar með ódæmigerða einhverfu þurfi sams konar með ferð og aðra þjónustu og þir sem greinast með einhverfu. Ekki er fyllilega ljóst hvaða þýðingu seinni byrjunaraldur hefur fyrir framvindu og horfur. Geta má þess að í tveimur nýjum ransóknum á tíðni einhverfu á 'Islandi og Noregi fyndust eingin tilvik einhverfu sem voru ódæmigerð í byrjunaraldri..

nóg um þetta í bili,